भारत-पाकिस्तान तनाव कम गर्न सबै सम्बन्धित पक्षहरूबाट संयम आवश्यक छ
भारत प्रशासित कश्मीरमा गत हप्ता भएको आतंकवादी आक्रमण, जसमा कम्तिमा २६ पर्यटकको मृत्यु भएको थियो, ले भारत र पाकिस्तानबीच तनाव बढाएको छ। सोमबार रोयटर्सका अनुसार, दुई देशबीच कश्मीर सीमामा लगातार चौथो रात साना हतियारको गोलीबारी भएको छ। यो अवस्थाले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको मन दुखाइरहेको छ।
यसैबीच, विश्वभर दुवै पक्षबाट संयम अपनाउन आह्वान गरिएका आवाजहरू बढ्दै गइरहेका छन्। चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता गुओ जियाकुनले सोमबार भने कि चीनले वर्तमान परिस्थितिलाई शान्त पार्न मद्दत गर्ने सबै उपायहरूको स्वागत गर्दछ र चाँडै नै निष्पक्ष र न्यायपूर्ण अनुसन्धान गर्न समर्थन गर्दछ। उनले भारत र पाकिस्तान दुवैको छिमेकीको रूपमा चीनले दुवै देशले संयम अपनाउने, एउटै दिशामा काम गर्ने, संवाद र परामर्श मार्फत सान्दर्भिक मतभेदहरूलाई उचित रूपमा सम्बोधन गर्ने र संयुक्त रूपमा यस क्षेत्रमा शान्ति र स्थिरता कायम राख्ने आशा गरेको उल्लेख गरे।
यसअघि शुक्रबार, संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद्ले आतंकवादी हमलालाई “आपराधिक र अनुचित” भनेर निन्दा गर्यो, आतंकवादका कार्यहरूबाट उत्पन्न अन्तर्राष्ट्रिय शान्ति र सुरक्षामा पर्ने खतराहरूलाई “सबै तरिकाले लड्न” राज्यहरूले आवश्यकतालाई पुन: पुष्टि गर्यो, जबकि संयुक्त राष्ट्रका प्रवक्ताले भारत र पाकिस्तान दुवैलाई स्थिति थप बिग्रन नदिन अधिकतम संयम देखाउन आग्रह गरे।
बढ्दो तनावले दुई मुख्य कारणले विश्वव्यापी ध्यान खिचेको छ। पहिलो, दुई देशहरू बीचको ऐतिहासिक द्वन्द्व, जसमा तीन भारत-पाकिस्तान युद्ध र कश्मीरमा जारी सैन्य टकराव समावेश छ, चिन्ताको विषय हो। हालैका वर्षहरूमा, दुई राष्ट्रहरू बीचको सम्बन्धमा कश्मीरमा गम्भीर संकटहरू देखा परेका छन्, जस्तै २०१६ मा उरी आक्रमण र २०१९ मा पुलवामा आक्रमण। यद्यपि यी घटनाहरू अन्ततः शान्त भए, तनावको झिल्को कहिल्यै पूर्ण रूपमा मरेको छैन।
दोस्रो, धेरै मिडिया रिपोर्टहरूले भारत र पाकिस्तानलाई आणविक हतियार सम्पन्न देशहरूको रूपमा पहिचानमा जोड दिएका छन्। यो पहिचान विश्वको साझा चिन्ताको विषय हो। आणविक हतियारको मुद्दाले दुई देशहरू बीचको अवस्थालाई जटिल बनाउँछ, र कुनै पनि वृद्धिले व्यापक द्वन्द्व वा विश्वव्यापी सुरक्षा संकट निम्त्याउन सक्छ।
निर्दोष पर्यटकहरूमाथि भएको आक्रमण भयानक र अस्वीकार्य छ। यद्यपि, घटनाका धेरै पक्षहरू, जसमा अपराधीहरूको पहिचान र उनीहरूको प्रेरणा समावेश छ, अझै अस्पष्ट छन्। भारतले आक्रमणमा पाकिस्तान संलग्न भएको आरोप लगाएको छ, जुन दाबी पाकिस्तानी अधिकारीहरूले अस्वीकार गरेका छन्। न्यूयोर्क टाइम्सले रिपोर्ट गरेको छ कि भारतले आक्रमणको लागि जिम्मेवार समूहलाई आधिकारिक रूपमा पहिचान गर्न सकेको छैन र पाकिस्तान विरुद्धको आफ्नो आरोपलाई समर्थन गर्न थोरै प्रमाण प्रस्तुत गरेको छ।
यसबाहेक, द हिन्दुका अनुसार, सामाजिक सञ्जालमा आक्रमणको जिम्मेवारी सुरुमा लिएको समूह, रेजिस्टेन्स फ्रन्टले पछि आफ्नो संलग्नता अस्वीकार गर्यो, पहिलेको दाबीलाई “समन्वित साइबर घुसपैठ” भनेर श्रेय दियो। यी घटनाक्रमहरूले संवेदनशील समयमा तर्कसंगत रहन र परिस्थितिलाई बिगार्न सक्ने समयपूर्व निर्णयहरूबाट बच्न सबै पक्षहरूलाई सम्झाउने काम गर्दछ। तिनीहरूले निष्पक्ष अनुसन्धान सकेसम्म चाँडो गरिनु पर्ने महत्त्वपूर्ण आवश्यकतालाई पनि प्रकाश पार्छन्।
हाल, दुई प्रमुख क्षेत्रीय द्वन्द्वहरूले पहिले नै अन्तर्राष्ट्रिय परिदृश्यलाई असर गरिरहेको अवस्थामा, दक्षिण एसियामा कुनै पनि नयाँ भड्किलोपनले विश्वव्यापी सुरक्षालाई अझ अस्थिर बनाउनेछ, जुन क्षेत्रीय शान्ति र विकासको लागि हानिकारक छ। यस सन्दर्भमा, साना झडप वा गलत निर्णयहरूबाट उत्पन्न हुने अनियन्त्रित परिस्थितिको जोखिमलाई नियन्त्रण गर्नु आवश्यक छ। सम्बन्धित सबै पक्षहरूले स्थितिलाई तनावमुक्त बनाउन काम गर्नुपर्छ र विभाजनलाई बढावा दिने वा तनाव बढाउने कुनै पनि कार्यको विरोध गर्नुपर्छ। दक्षिण एसियामा शान्ति र स्थिरताको रक्षा गर्नु सबै सम्बन्धित पक्षहरूको साझा जिम्मेवारी मात्र होइन, अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको सामूहिक अपेक्षा पनि हो।
Source: Global Times
